Pse nuk martohen priftat?

[toni77_toni]

Pse nuk martohen priftat?

“Sepse, ka njerëz që janë që nga barku i nënës të paaftë për martesë, ka edhe asish që njerzit i bënë të paaftë për martesë dhe ka asish që i bien mohit martesës për dashuri të Mbretërisë së qiellit. Kush mund ta kuptojë, le ta kuptojë!” ( Mt 19, 12)


Është e vertete se Apostujt kane qene te martuar, megjithate hierarkia kishtare do te thote Ipeshkvinjte, prifterinjte dhe diakonat, kane lindur ne shekullin e I-re. Keshtu qe ne fillim te epokes se Kishes primitive sherbetoret e Zotit mund te martoheshin, ne kete menyre Martesa eshte pare dhe vleresuar pozitivisht qofte ne Beslidhjen e Vjeter, poashtu edhe ne Beslidhjen e Re.

Praktikimi i Celibatit ne Kishen Katolike rezulton qe ne shekullin e IV-te (eshte shume e mundur edhe me heret), me saktesisht ne vitin 385 pas Kr., me deshmine e Siliços i cili shkruan nje leter mikut te tij Himerit, ku nder te tjerash shkruan se "prifterinjte e Kishes se Krishtere nuk martoheshin" (krah. Dezinger 185).
Nga ketu kemi deshmine se Kisha ka zgjedhur per sherbetoret e Krishtit: te jeturit i paster, qe eshte shenje bashkimi mistik me Jezu Krishtin, njekohesisht eshte perftyrim i jetes se amshuar, sepse ne fund te fundit ne Mbreterine e qiellit nuk do te kemi raporte sipas mishit dhe vetem ne kete menyre prifterinjte (sherbetoret e Jezu Krishtit) jane drite e ndricueshme si prejardhje e Mbreterise qiellore qe do te mbreteroj me ardhjen e dyte te Jezu Krishtit ne toke.

Ne aspektin historik sic e thash edhe me larte se ne periudhen e Apostujve, Ipeshkvinjte dhe Prifterinjte mund te shuguroheshin edhe ne qofte se ishin te martuar. Keshtu qe celibati nuk ishte norme per askend, saqe shen Pali ne Letren e drejtuar Timoteut dhe Titit thote se kushti per tu bere sherbetor i Zotit eshte: "te jesh i martuar vetem nje here!" Sido qofte edhe ne letren e pare drejtuar Korintasve shton "ti sherbesh Hyjit me gjithe zemer do te thote te biesh mohot marteses" (7,32).
Ne shekujt e pare te Kishes Primitive kemi edhe rregulltaret te cilet benin 3. kushtet: Pastertia, Varferia dhe Degjesa. Keta rregulltar nuk ishin prifterinj, por jetonin jashte qytetit dhe zonave te banuara me njerez, kryesisht ne shkretetire... ne kete menyre lindi problemi i administrimt te Sakramenteve, keshtu nje ose dy rregulltar ne bashkesi emroheshin qe ti sherbenin vellezerve, ndersa prifterinjte qe jetonin ne qytete ne kontakt me njerez, vazhdonin te martoheshin. Ne kete pike Kisha Lindore me ate Perendimore ndahen, nese ne lindje prifterinjt qe donin te praktikonin dhe jetonin kushtet terhiqen ne Manastire dhe Kuvende, ndersa prifterinjt qe jetonin ne qytete qe ishin te martuar vazhdonin sherbimin e tyre ne "famulli", ndersa ne Perendim ideali i murgjeve absolutizohet saqe kerkohet qe te gjithe prifterinjte, qofshin edhe ata qe nuk jetonin ne Kuvende, te mos martoheshin, pra te praktikojne celibatin.

Perfundimisht 'problemi' zgjidhet me reformen gregoriane ne shekullin XI-te (1073-1085), kryesisht me Papen Gregori VII-te, i cili nxjerr nje dekret ku urdheron celibatin te gjithe prifterinjve perendimor qofshin rregulltar, prifterinj apo, murgj.. keshtu qe Papa fillon dhe shuguron vetem prifterinj te pamartuar.


Me dekretin e Kongregates (Dikasterit( te Sakrameteve (27 dhjetor 1930), kerkohet qe cdo kandidat te shkruaj kerkesen me shkrim qe pajtohet me celibatin dhe e pranon ate ne menyre te lire dhe vullnetare.

Si perfundim: Prifterinjte jane te thirrur qe ti sherbejne Hyjit me zemer dhe ti ofrojne dhurata dhe sakrifica, keshtu qe menyra me e mire e ketij bashkimi te plote eshte te jesh i pamartuar, pra per dashuri ndaj Hyjit, Mbreterise se qiellit dhe Apostullatit.


________
P.S. Ketu janë të paraqitur ne menyre sintetike sa i perket aspektit historik, ndersa në vazhdim mund të lexoni edhe te dhane bibilke ne lidhje me pyetjen se; "pse prfiterinjte nuk martohen?"

[toni77_toni]

Celibati!

Qe ne shekullin e katert ne Kishen Katolike eshte ligj per diakonet, meshtaret dhe ipeshkvinjte t'ia kushtojne Zotit pastertine e trupit dhe te shpirtit dmth te mos martohen. As ne Kishen Ortodokse meshtaret nuk martohen, por ortodokset lejojne qe te shugurohen njerezit e martuar. Ne Kishen Katolike meshtaret duhet ta pranojne 'celibatin' dmth as nuk shugurohen njerezit e martuar dhe as meshtaret nuk mund te martohen pas shugurimit.

Edhe pse ky nuk eshte urdher i Zotit, por tradite e Kishe, duhet ta respektojme, sepse pervoja shekullore e Kishes e vertetoi vleren e madhe te celibatit.


vazhdon-->

[toni77_toni]

Rregulltaret!


Disa meshtar jane organizuar territorialisht, brenda nje ipeshkvie (dioqeze) - nen drejtimin e ipeshkvit vendas dhe quhen 'meshtar dioqezan' ose prifterinj. Prifti ka titullin don (ose "dom" nga fjala latine: 'dominus' qe dtth zoteri). Meshtaret e tjere jane te organizuar ne bashkesi te vecante te rregulltareve te cilet nuk jane te lidhur aq shume me kufinjte territorial e as kombetar.

Rregulltaret jane bashkesi nderkombetare dhe jetojne sipas shembullit te nje themeluesi, si psh. benedektinet sipas shembullit te shen Benediktit, dominikanet sipas shen Dominikut, franceskanet sipas shen Franceskut te Asizit, jezuitet sipas shen Injac Lojoles, salezianet sipas shen Gjon Boskos... etj.etj.

Karakteristike e perbashket e te gjithe rregulltareve eshte qe te veprojne per persosmeri te perbashket, duke iu kushtuar Zotit me vullnet te lire keshillat ungjillore: varferine, pastertine dhe degjesen. Mundohen ta zbatojne urdherin e Krishtit: 'Jini te perkryer, sic eshte i perkryer edhe Ati juaj qe eshte ne qiell' (Mt 5, 48).

Shumica e rregulltareve jane meshtare, por ka edhe te tille qe jetojne ne keto kushte si 'laik'.

Rregulltaret e kane titullin "vella" ose "frat" (nga fjala latine "frater", qe dmth vella). Ne disa vende rregullateret meshtare i titullojne me "pater" (lat. "ate").
Motrat e nderit (murgeshat) jane rregulltare - sikur freterit, por nuk kane urdherin shenjt - pasi qe kete sakrament mund ta marrin vetem meshkujt dhe jo grate!
Motrat duhet t'i titullojme "moter" dhe jo anglisht "siter" ose italisht "suora" ose "sorella" - edhe pse domethenia eshte e njejte. Kur kemi fjalet perkatese shqipe - dhe shume te bukura - pse ti perdorim fjale te huazuara dhe te huaja!


vazhdon-->

[toni77_toni]

Celibati – Virgjëria në Kishë!

Disa njerëz, burra dhe gra, pasi u takuan me Jezu Krishtin, lanë pasdore çdo gjë, dhe shkuan pas tij (krah. Lk 14, 26; mk 10, 28-31). Kështu rrjeth Jezusit u krijua një familje e re “sepse kushdo e kryen vullnetin e Atit tim qiellor, ai është vëllai im, motra ime e nëna” thotë Jezusi (Mk 3, 35).

Njerëzit që lënë pasdore çdo gjë dhe çdo kënd, për të jetuar vetëm për Jezusin, Kishën, janë të kushtuar dhe të pamartuar.

Celibati rrjedh nga fjal latine celbs e dtth i pamartuar ose për femra virgjëria, ndërsa për të dy rastet thuhet pastërtia. Të tillë në Kishën katolike janë: Papa, Ipeshkvijt, meshtarët, rregulltarët dhe rregullaret, të cilët për dashuri të Zotit dhe Kishës, heqin dorë nga dashuria njerëzore, martesa, krijimi i familjes, për t’u flijuar deri në fund në besnikëri dhe në dashuri.

Lidhur me këtë Jezusi thotë: “S’e kuptojnë të gjithë këtë fjalë, por vetëm ata që e morën dhuratë këtë kuptim. Sepse ka njerëz që janë qysh nga barku i nënës të paaftë për martesë, ka edhe prej tyre që i bien mohit martesës për dashuri të Mbretërisë së qiellit. Kush mund ta kuptojë, le ta kuptojë” (Mt 19, 11-12).
Shën Pali shkruan: “Lidhur me virgjëri nuk kam farë udhëri prej Zotit, por jap këshillë si një njeri që, në sajë të mëshrës së Zotit, meriton t’i besohet. Pra, mendimi im është se kjo gjendje është e mirë për shkak të ngushticës së tanishme… i pamartuari le të kujdeset për punë të Zotit, si t’i pëlejë Zotit..” (1 Kor 7, 25-26. 32).

vazhdon-->

[toni77_toni]

Themelimi i Meshtarisë!

Meshtarinë, si çdo sakrament tjetër, e ka themeluar vet Jezu Krishti, për ta vazhduar veprën e shëlbimit. Pas Darkës së Fundit Jezusi tha: “Bëni këtë në përkujtimin tim” (Lk 22, 19).

Pas ngjalljes Jezu Krishti u tha apostujve: “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. Prandaj shkoni e bëni nxënës te mi të gjithë popujt. Pagëzoni në emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt! Mësoni të zbatojnë gjithçka iu kam urdhëruar!” (Mt 28, 18-19).

“Merrni Shpirtin Shenjt! Atyre që ua falni mëkatet, u falen, e atyre që nuk iu falen, nuk do t’iu falen” (Gjn 20, 22-23).


vazhdon-->

[toni77_toni]

Meshtari ka të drejtë prej Krishtit!


1. Të shugurojë bukën dhe verën (Mesha Shenjtë), dhe t’i ndajë sakramentet, përpos urdhërit shenjt dhe krezmimit: krezmimin mund ta ndajë edhe prifti, por vetëm me leje të Ipeshkvit.

2. Të predikojë Fjalën e Zotit dhe të katekizojë: Edhe sot, si dikur, Jezu Krishti kërkon bashkëpunëtor, thirrje shenjte meshtarake dhe rregulltare, njerëz që do të lënë çdo gjë pasdore, për të qenë tërësisht të Jezusit (krah. Mt 4, 19-22; Mk 1, 16-20; Lk 5, 1-11).

Kish I përgjigjet kësaj thirrjeje përgatitet për meshtari apo për jetën rregulltare, prift ose për femra, motër rregulltare, të kushtuar Zotit, Kishës, njeriut.
Kisha gjithmonë ka nevojë për mbarështues dhe pikërisht për këtë çdo e para e dielë e muajit i kushtohet thirrjeve, me lutje, me lëmoshë në kishë, dhe në mënyra tjera.

Jezusi edhe sot thërret, kërkon, frymëzon, por varet edhe prej nesh a do ta dëgjojmë, ndjekim dhe zbatojmë këtë ftesë, porosi, dërgim.
Jezusi na mëson: “Të korrat janë të mëdha, ndërsa punëtorë ka pak. Lutuni pra, Zotërisë të të korrave, të dërgojë korrtarë në të korrat e tij” (Mt 9, 37-38).


vazhdon-->

[toni77_toni]

Pushteti i meshtarisë!


Sipas mësimit të Koncilit të Trentos meshtari mbarështues ka tri lloje pushteti: të mësimit, të udheheqjes dhe të shenjtërimit të popullit të Zotit.

# Mësimi: apo shërbesa e Fjalës, predikimi i Ungjillit, mësimit të fesë dhe dëshmisë, sipas shembullit të apostujve dhe pasardhësve të tyre (krah. Vap 6, 4).
Edhe Koncili II Vatikanas thotë se meshtarët mbarështues janë “mësues të fesë, meshtarë të kultit hyjnor, mbarështues dhe udhëheqës të Kishës” (LG 20).

# Udhëheqja: sipas përcaktimit të Kishës, Ipeshkvi si apostul, është udhëheqës i tërë bashkësisë, Kishës vendase apo ipeshkvisë. Famullitari, si bashkëpunëtor i ipeshkvit, udheheq bashkësinë e një vendi, famullinë, kuptohet, gjithmonë në bashkëpunim me ipeshkvin dhe me popullin.

# Shenjtërimi: që është edhe qëllimi kryesor i jetës meshtarake, por edhe i veprimtarisë, shëlbimi që më së miri arrihet në rrugën e shenjtërimit.