Kino-ditari 2009!

[peoples]

Ndoshta do e mbyll 2009 me këtë film, dhe s'do e bëj keq!

Kam 5 ditë që dua të shkoj të shoh Avatar-in e JC, por ja që kinemaja që unë zgjodha për ta parë, meqë ka një sallë të madhe, dhe një ekran të madh (kuptohet), i ka patur datat complet.
ndoshta me mbarimin e 2009, do mbarojnë dhe radhat për këtë film që më duhet t'i jap 3 euros për syzet! Dhe pastaj thonë që kinemaja s'i ka rritur çmimet. Imagjino të gjithë regjizorët ta vendosin të hirojnë vetëm në 3D... Në vitet 50-të e provuan, tani duan ta rifusin edhe një herë në listë, që t'i "mbysin" edhe ato pak kinema të cilët mezi po arrijnë të projektojnë në 2D filma.

Po kush është filmi mbyllës?

Ai vjen nga një regjizor i ri flamand (Belg). Këta të rinjtë janë e ardhmja, dhe nuk e kanë shumë keq që e fillojnë karrierën me filma tragjikë. Se filmi që pashë ishte tragjik.
Një djal bjond (porsi në filmat e vëllezrve Dardenne...) jeton në një familje e mbushur me meshkuj. Përveç të jatit, ai ka dhe tre xhaxhallarë, njëri me pijance se tjetri. Specialiteti i tyre (si edhe i shumë belgve), është birra.
Me një forcë të paimagjinueshme, regjizori na jep disa portrete njerëzish që na çudisin për talentin e tyre (pija, dialogu, e qeshura, beqarlliku...), por edhe për fatkeqsinë e tyre. Jemi në vitet 80-të. Koha kapitaliste siç duket po i mërzit njerëzit më shumë se duhet, atëherë këta gjejnë mbështetje tek pija dhe të gjitha efektet që ajo jep.

Filmi është i ndërtuar me një montazh pak të çuditshëm, ashtu si dhe kur lexojmë një gazetë që përmban shumë episode të një shoqërie. Edhe filmi, që në dukje s'është vetëm një roman që po shkruhet nga djali bjond, ka shumë ndalesa, kthime dhe rikthime.
Notat tragjike mbështjellin çdo personazh se vetë gjenerata shihet si tragjike nga regjizori.

[autori]

une si kurioze, i hoqa syzet desha te shikoja ndryshimin si do dukej pa dhe me syze. Dhe eshte goxha ndryshim. .

ah sigurisht ! Por ki parasysh qe, kur i heq syzet, nuk shikon te njejten gje kur e shikon ne 2D (sepse filmi eshte xhiruar per tu pare ne 3D, por dhe ne 2D).

Film eshte, mbase nga buja qe u be .. prisnin njerezit ndonje shpikje te re. 3D per mua nuk ishte hera e pare. Po dhe historia disi e vecante kesaj rradhe.

Varet se ç'kuptohet me shpikje. Mê teper se me avancimin e perdorimit te 3D, prisja nje reflektim estetik ne perdorimin e tri-dimensionales. Siç te thosha me lart, do doja qe Cameron ta kish krujt nje çike me shume koken se dreqi e mori, kish 12 vjet qe punonte per kete film. Pastaj nuk eshte dokushdo ! E ke pare ndonjehere "The Abyss" ? Nje nga filmat e tij (me i miri ndofta).
Dua te them se, tre dimensionale apo dy dimensionale, kryesorja eshte cilesia e filmit nga ana artistike. Ky muhabet po me kujton se andej nga fillimi i ketij viti, korçari, qe ka humb pa lene gjurme, ka pas shkrujt me te drejte per filmat 3D: "Megjithese hipotezë e kote, kam pershtypjen se neqoftese Tarkovski do te ishte gjalle mbase mund te bente diçka interesante, nje film si Stalker mund te dukej bukur ne 3D, ose ndonje film i Malick...".

Edhe mua m'u kujtua Malick, kur pashe AVATAR. Mu kujtua per filmin e tij "The New World" (historia e Pocahontas). Nuk di a e ke parë. Kur shkruaja dje se, ajo qe me irritoi tek AVATAR ishte stili megalloman i ceremonise spirituale (qe i ngjante gati-gati ceremonive hitlero-musoliniane), kisha ne mendje se me ç'fare elegance pershfaq pikerisht Malick tek filmi i tij "The New World" keto lloj ceremonish (behej fjale per ceremoni dhe rite spirituale te Indianeve te Amerikes, ne shek XVI).

Muzika nuk ishte e keqe per mendimin tim. Megjithate varet si e perjeton cdo kush.

Patjeter ! Gjithshka eshte perjetim dhe perceptim personal. E di ate shprehjen ne shqip : "Merr syte e mi e shife !" ( e ka pas thone gjyshja ime, qe vdiste te bente mblesëri, dhe kur çiftet nuk pelqeheshin dhe asaj i pelqente, i thoshte njerit (ose tjetrit): "ho mi mo ne ti, po s'te pelqeu, merr syte e mi e shife"

p.s. Do ishte me mire akoma ta shikoje ne IMAX 3D. .

Mos qesh hiç, e ke shume mire ! Me thane dhe mua, ca miq qe e kishin pà ne IMAX : eshte vertet impresionuese ! Pink-o, problemi osht se nuk ka IMAX ketu une. 500 mije banore ka qyteti im, duhet me shku ne kryeqytet per k'si gjonash...

[autori]

Historia e filmit : Nje familje greke, e perbere nga babai, nena, dy vajza dhe nje djale, kane vendosur (nuk shpjegohet ne film pse-ja) ti ikin jetes reale dhe te jetojne te mbyllur ne nje vilë te rrethuar nga mure te larte, pa telefon, pa radio, pa TV. Vetem babai punon (duket se eshte drejtor ndermarrjeje, diçka e tille). E gjithe familja i nenshtrohet ketij rregulli, ketij ligji, kesaj "teoreme" : te jetojne te izoluar nga bota.



Ka pas shkrujt korçar-i ne fillim te vitit :

"Dogtooth", regjia : Giorgos Lanthimos.

Film nga "Gërqia" ky... S'para ka filma greke nga këto anë te globit, ndonjë tek-tuk, si dhe filmat e Theo Angelopoulos (më nderkombetari i regjizoreve greke).
Zakonisht filmat greke jane po aq bloze sa ata shqiptare, ne mos qofshin filma greke me shqiptare, me histori "allvanikosh".

Si percaktim fillestar me duhet te them se filmi ne fjale eshte tip filmi si ata te Hanneke, krejt. I njejti stil!
Po ç'eshte ky stil i Hanneke? Stil teorik, me dialektike teorike, me personazhe teorike te cilet jane njerezorë aq sa imazhi u lejon te jene njerëzorë (nje shembull i vogel : nje peisazh, pa njerez në të, eshte me njerezor se nje plan me njerez qe çoç bejne, ne kesi lloj filmash). Me pak fjale : filma teoremë. Dhe nuk i quaj kot filma teoreme sepse nje nga ata qe e stisen kete stil duhet te kete qene Pasolini me filmin e tij "Teoreme" .

Nuk ka krahasim midis Pasolinit dhe Hanneke, jane si dita me naten. Por dhe Pasolini ka pasur "shkarjet", apo mekatet, e tij artistike megjithese kur e kam pare "Teoremen" per here te pare me pat lene pershtypje te forta, dhe sidoqofte eshte film qe merr ngjyra te tjera kur e nderlidh me filmat e tjere te Pasolinit. Kurse Hanneke... ç'te thuash per Hanneke? C'te them me teper se "teorike"...? Personazhet nuk jane veçse mish teoremash, paçka se Hanneke, si djalke i zgjuar qe eshte, e kritikon dhe kete pikeveshtrim.

Dogtooth me pelqeu mbase me shume se filmat e Hanneke, fale thjeshtesise (apo paaftesise ??) se tij. Atje ku Hanneke, si djalke i zgjuar qe eshte, gerryen gropa e tunele (jo dhe aq te pa-verteta fundja, te mos ja ulim meritat jashtemase) per te humbur gjurmet e ujkut apo gjoja per t'i "humanizuar" teorite e teoremat e tij (gropat e tunelet), Dogtooth perkundrazi, nuk i shqepet teorise se tij fillestare : ka nje grope (tokësorisht dhe simbolikisht) te vetme ne Dogtooth dhe personazhet përpëliten atje per gjate gjithe kohes. Ta kam llafin qe Dogtooth nuk perpiqet, apo nuk di (kjo ngelet pikepyetje), te braktise idene fillestare... gje kjo qe ne vend qe ta dobesoje filmin, i sherben per t'i dhene akoma me shume dobishmeri dramatike e kinematografike, me shume "thellesi" (behet fjale per gropa fundja).

Ndaj te njejtin opinion me korçar-in, qe ka te drejte kur thote se, "regjizori nuk i ndahet teorise se tij fillestare : ka nje grope (tokësorisht dhe simbolikisht) te vetme ne Dogtooth dhe personazhet perpeliten atje per gjate gjithe kohes". Kjo perben dhe forcen e filmit, kjo eshte arsyeja pse filmi, edhe pse teorik, in fine, arin ta kaperceje kete stad teoreme.
Duhet veçuar po ashtu plastika perfekte e tij, ne sherbim total te "teoremes" (ose me sakt, ne sherbim te kapercimit te saj) : mua filmi nuk më leshoi nga fillimi ne fund.

[autori]

Ne vitin 2005, ndodh nje ngjarje e rende ne boten e filmit ne France : nje producent filmash indipendentë var veten me litar ne zyren e tij. Quhej Humbert Balsan. Ishte producent i shume regjizoreve indipendente te talentuar, si Elia Suleiman, Claire Denis, Youssef Chahine. Me nje fjale, po mos kish patur Humbert Balsan, do kishim pare me pak filma te mire.

I mbytur ne borxhe bankare, producenti i jep fund jetes ne menyre tragjike. Nje thashethem qe ka qarkulluar asokohe, ka dashur te beje disi fajtor per vetvrasjen e tij Bela Tarr-in, regjizor hungarez, nje nga peshat më te renda te Kinematografise Autoriale. Producent i filmit te fundit te Bela Tarr "Burri nga Londra" ishte pikerisht Humbert Balsan : Bela Tarr kish kerkuar nje buxhet shume here me te larte se mundesite financiare te producentit.


Gjithsesi, e vertete ose jo, pjeserisht i vertete ose jo, ky detaj ekziston edhe ne filmin ne fjale. Episodi i Bela Tarr-it nenkuptohet permes nje roli episodik te nje regjizori suedez ne film. Dhe nje nga arsyet qe filmi mi ngriti nervat, ishte pikerisht aludimi qe ben regjizorja e filmit per kete histori. Regjizori i ashtuquajtur suedez (aludimi eshte per Bela Tarr) paraqitet ne film si tip kapriçiozi, alkoliku. Per pak sa nuk dola nga salla e kinemase, por nderkohe, thashe me vete : "Bela Tarr as qe do marre mundimin per te pare kete filmin e kesaj shurres, ndersa kjo shurra duhet ti kete ne DVD gjithe filmat e gjeniut Bela Tarr".

Ne fakt, filmi nuk me pelqeu. Pjesa e pare, pra deri ne vetevrasjen e producentit, eshte interesante falë lojes se hatashme te personazhit kryesor. Pastaj filmi, edhe pse ka meriten te vazhdoje edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, i terheq kembet zvarrë... Ideja eshte e mrekullueshme : filmohet po e njejta hapsire (shtepia, zyra....) e producentit, por tashmë pa të, ne mungese te tij. Kane mbetur e shoqja, femijet, bashkpunetorët. Keshtu qe nga ana e idese se ndertimit ne dy pjese, filmi eshte i magjishem. Por "ça ne tient pas", nuk arrihet qellimi i kesaj ideje. Pjesa e dyte eshte jo-bindese, per syte e mi. Me sa duket, regjizorja nuk do ta pranoje se po ben nje film me skenar, pra film me dramë, me "aksion". Dhe, ngaqe i thote vetes nga mengjesi ne darke se eshte regjizore-autoriale, e fut filmin neper shtigje te kota, duke na treguar skena kontemplative, jo-bindese dhe konvencionale. Per mua, pjesa e dyte eshte komplet e shkuar kot !

Shkruan peoples, qe gjithashtu e ka pare filmin :

Filmi i dytë i regjizores së re franceze Mia Hansen Love trajtohet me nota të theksuara optimizmi, si për t'ia dedikuar filmat e saj këtij produktori që nuk arriti t'i shohi filmat (fëmijët) e MHL sa ishte gjallë. Pra, ai produktor (burrë) që sa ishte në jetë i besonte një vajze të re, e cila vetëm një film me metrazh të shkurtër kishte bërë në atë epokë, i premtoi vajzës se ajo mund të bënte filma (fëmijë). Dhe deri më sot kjo vajzë e talentuar ka bërë dy: Tout est pardonné dhe ky i fundit.

Kjo eshte e vertete: Mia Hansen Love (daneze per nga origjina), vite me pare kish marre premtimin nga Humbert Balsan qe ai ti financonte filmin e saj te pare. Kjo eshte dhe ne film : regjizori i ri (djaloshi bjond) qe i prezanton skenarin e filmit te tij te pare producentit, nuk eshte gje tjeter veçse personifikim i regjizores MHL (sa per informacion: rolin e regjizorit te ri e luan vellai i vertete i regjizores).

Dhe per me teper, entuziazmi im kur pashe se filmi hapet drejt nje pjese te dyte, edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, rà komplet, u be zero, kur degjova nga goja e njeres nga personazhet (nga goja e vajzes se madhe te producentit) repliken e meposhtme : "Je me sens française d'âme." (Ndjehem franceze ne shpirt). A thua se regjizorja i bashkohet korrit patriotiko-kombetarist aktual francez mbi Identitetin Kombetar francez. Gje me te shpifur, kisha kohe qe s'kisha degju ne nje film !

[peoples]

Nuk e mbylla vitin pa parë: Avatar

Një kërkim të bësh për box-office të filmit Avatar, të krijohet menjëherë përshtypja se po shemben kinematë nga turmat e njerëzve që kërkojnë me çdo kusht të shohin “çudinë” e radhës të një regjizori që tashmë është i salduar përjetësisht me sistemin fitimprurës të studiove në kodrën H.

Në dy jave shfaqje në Francë, filmin e kanë parë më shumë se pesë milion e gjysëm njerëz. Në USA, filmi ka mbledhur me shumë se 212 milion $. Pa llogaritur vendet e tjera. Pra, siç shihet, JC me shokët e tij të punës, i janë sjellur për dhejtë vjetë këtij projekti, dhe ia arritën qëllimit? Thonë që 3D do demokratizohet. Por kjo në dëmin e shumë kinemave që do i duhet të bëjnë një investim të rëndësishëm, për të projektuar filmat në 3D apo dhe në dixhital. Dihet se SONY (meqë edhe është pronar e një studioje të famshme të kodrës H; si dhe simotrat të tjera the big five të cilat janë blerë e shitur e riblerë nga kompani të ndryshme: Paramount, MGM, Warner, Twentieth Century Fox, RKO) po punon rëndë për t’i kthyer filmat në file dixhitalë dhe ta varrosi përfunidmisht shiritin. Por a do ia arrijë qëllimit? Kjo do të shihet pas disa vjetësh, pasi tani për tani shiriti akoma ka besnikë dhe ndonjë laborator akoma gjen punë.

Po filmi i shumë reklamuar kudo anë e mbanë globit tokësor? Cfarë thotë për gati 2h42 minuta? Ku është historia? Si tregohet ajo? Për çfarë na jepen këto lloj ingranazhesh teknollogjike? Që të jemi më të pasigurtë në planetin tokë? Po pse gjithë kjo dshuri për fantastiko shkencoren? Pse?

Të gjitha këto pyetje si dhe shumë të tjera nuk arrita t’i marr në formën e një përgjigjeje të prerë: ja ku është historia, mesazhi dhe detyrimi që unë i kam njerëzimit!

Ata që kanë parë shumë filma e dinë se John Ford ka bërë disa filma me indianë. Indianët me shigjeta, të bardhët me pushkë, me intriga, me kurthe, me urrejtje. Indianët me lutje shamanike, të bardhët me gjeneralë të sprovuar, me ushtarë të etur për pushtim.

Po kështu dhe spanjollët apo portugezët, me Mayat të cilët u shfarosen nga pushtuesit e rinj. Po ashtu dhe JC me jashtë tokësorët të cilët duhet të shfrytëzohen nga tokësorët për ndihma të tjera.

Kësaj radhe tokësorët nuk arrijnë të fitojnë, megjithë armatimin deri në dhëmb të ushtrisë ultra moderne. Përsonazh me optimizmin e tij arrin të nënshtrojë patën gjikande Towok dhe t’i rrëmbejë zemrën vajzës së krytarit të fisit.

për mua s’kishte asgjë tjetër ky film që nuk më la gojë hapur me teknologjinë e tij. Në disa plane i hoqa syzet, dhe 2D ishte e mjaftueshme. Nuk e kuptoj këtë konfuzion me arritjet gjoja të mëdha të 3D-së? Për mua është një argument marketingu se si e si t’i shfrytëzojnë konsumatorët. T’i rrjepin ato se përveç çmimit të biletës, duhet të paguash edhe për syzet e kauçukut të shoqëruara me një facoletë të njomur për fshirjen e yndyrës e përdoruesit para nesh.

Pra me Avatar, apo pa Avatar, nuk besoj se e ardhmja e kinemasë do të ketë ndryshime. Filma si Avatar, Matrix, e të tjera produksione të sofistikuara, bëjnë shumë zhurmë për asgjë, fundja gjithë kinemaja (në shumë raste) bën zhurmë për asgjë, se mbetet dhe konsiderohet si një art i ri, i cili akoma s’ka kaluar moshën e adoleshencës. Presim se si në vitin 1154, tokësorët apo jashtë tokësorët do e përdorin këtë art për t’u argëtuar dhe propaganduar mesazhe dhune e dashurie.

[peoples]

Ne fakt, filmi nuk me pelqeu. Pjesa e pare, pra deri ne vetevrasjen e producentit, eshte interesante falë lojes se hatashme te personazhit kryesor...

Dhe per me teper, entuziazmi im kur pashe se filmi hapet drejt nje pjese te dyte, edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, rà komplet, u be zero...

Eshtë e vërtetë që filmi ndahet si me thikë. Nuk e kuptoj pse-në e një zgjedhje të tillë. Ritmi mungon pothuajse në pjesën e dytë, megjithëse nuk është edhe aq e trajtuar si pjsesë e dytë, por e asaj çka ndodhur (ose ç'ka dashur) të trajtojë regjizorja.

[autori]

autori, ... më mirë shko e shih Tetro dy herë.

E pashe, dhe më mjaftoi nje here !

Më seriozisht :

Ka nje keqkuptim me filmografine e Francis Ford Coppola-s: eshte ngritur nje legjende, sipas se ciles, filmat më te mire te ketij regjizori, jane detyrimisht ata qe jane dhe me te njohur, dmth "The Godfather", "Dracula"... etj etj. Nuk eshte fort ashtu, ne fakt. Vena më e mire kinematografike e Coppola-s gjendet me se shumti tek filma te tille intimë te tij si "The Convertation", "Rusty James", "Peggy Sue got married", filma te cilet ai i ka realizuar here pas here, duke i alternuar me filmat e tij cult (e qe permenda me lart).

Megjithate, duhet thene se, qe prej vitit 1997, Coppola nuk kish realizuar më filma, disi i zhgenjyer edhe me veten, me pamundesine e realizimit te filmave "siç do t'ja donte zemra", duke u marre kryesisht me production.

Qe prej 2007-es, ka nje kthim te tij si regjizor, se pari me "Youth without youth" (2007) dhe tani me "TETRO".

Disa mendime te mijat, hedhur shpejt e shpejt, pas shikimit te filmit ne fjale :

1. Pjesa e pare e TETRO, te themi deri ne gjysem te tij, me la krejt te ftohte. Duket se Coppola e njeh pak Argjentinen, ose e njeh keq. Ngjarja dukej e stisur, mizaskena jo bindese. Por nderkohe, mendoj se behet fjale per nje film "mal aimable" ( jo fort xhentil - sikunder personazhi kryesor), edhe pse nga ana tjeter, filmi më interesonte.

2. Ne fakt, TETRO eshte ne nje fare menyre, nje remake (nga ana e regjizures) i "Rusty James". Pra jo ndonje gje e re "nga fronti i perendimit".

3. Duke filluar nga momenti kur vellai i vogel ben aksident, filmi me pelqen gjithe e me shume. Mendoja se do te drejtohej drej linjes se krijimit artistik (heroi kryesor ka prirje gjeniale ne letersi, edhe pse e fsheh kete dhunti), nderkohe qe behet kryesisht fjale per nje "larje hesapesh" ne familje.

4. Skena e "çvirgjerimit" (hera e pare qe ben seks me nje femer) te vellait te vogel, eshte per mua skena me e mire e filmit. Do doja me teper skena te tilla, impresionuese per nga bukuria dhe thjeshtesia. Nejse, po kerkoj pak si shume dhe une, kur kihet parasysh megallomania legjendare e Coppola-s ! lol

5. Aktoret me pelqejne, me perjashtim te se dashures se Tetro-s. Fallciteti i saj me bente nevrik.

6. Nuk me pelqeu fort fakti qe filmi ka disa "mbyllje" : pergjate 30 a me shume minutash, te krijohet ndjenja se po mberrin fundi i filmit. Dhe ne fakt, jo, ai mezi vjen. Por dhe ne pergjithesi, i kam bezdi filmat qe perpiqen te "shtyjne" e "shtyjne" fundin e tyre. A thua se duan te na impresionojne pa pushim.

7. Gjithsesi, mendoj se problemi kryesor i filmografise se Coppola-s qendron ne faktin se, vetem tani vone, pas viteve 2000, regjizori kuptoi se nuk mund te vazhdonte gjithe jeten krijuese te tij duke bere Godfather apo Dracula. Dhe problemi eshte se tani qe ai ka 70 e kusur vjeç, sikur eshte pak vone...

Thene ndryshe : Nese Jean-Luc Godard, i te njejtes gjenerate me Francis Ford Coppola-n, pas realizimit te filmave cult "Le mépris" & co (vitet '60) mundi te na ofroje ne vitet 2000 filma te mrekullueshem si "Notre Musique" apo "Eloge de l'amour", kjo ndodhi sepse Godard kaloi se pari per nga faza eksperimentale "Dziga Vertov" (vitet '70) dhe faza e viteve '80. Pra nuk i "dogji" etapat, perkundrazi, e vu rrezikshem ne loje artin e tij. Coppola u kujtua tani qe ka 70 e kusur vjeç... Pak vone, pak si shume vone... . Gjynah, se ndjehet vertet deshira per te bere "tjeter gje" !
Kuptohet, askujt nuk i mohoet e drejta per te bere "tjeter gje", qofte dhe ne moshen 70 vjeç, por une mbeta goxha perpleks perpara nje filmi qe perzien (bashkon) emfazën (emphasis - "ekzagjerimin" e gjestit artistik) me modestine, rinovimin me... vazhdimesine (ngjashmeria me "Rusty James").
Edhe modesti, edhe megallomani, bashke, sikur nuk kaperdihen kollaj...

[autori]

Nuk e kuptoj pse-në e një zgjedhje të tillë.

Une e thashe : nje zgjedhje e tille, pra qe filmi te vazhdonte gati dhe 60 minuta te tjere pas vetevrasjes se heroit kryesor, eshte nje zgjedhje e mre-ku-llu-e-shme ! Problemi qendron në atë se zgjedhja eshte krejt e shkuar dëm. Dhe arsyen e shpjegova : pjesa e dyte eshte e shtirur, nuk eshte ne te njejten fryme me te paren (qe eshte e bazuar tek aksioni). Tek pjesa e dyte, kjo pilivicka do me bo si regjizore autoriale, dhe merr poza. Ose ate qe ti e quan : mungon ritmi (qe me sakt do ishte : nuk eshte i njejti ritem, e njejta fryme me ate te pjeses se pare).

[autori]

Një djal bjond (porsi në filmat e vëllezrve Dardenne...) jeton në një familje e mbushur me meshkuj. Përveç të jatit, ai ka dhe tre xhaxhallarë, njëri me pijance se tjetri. Specialiteti i tyre (si edhe i shumë belgve), është birra.

Me një forcë të paimagjinueshme, regjizori na jep disa portrete njerëzish që na çudisin për talentin e tyre (pija, dialogu, e qeshura, beqarlliku...), por edhe për fatkeqsinë e tyre.

Edhe aq e paimagjinueshme, nuk eshte forca jo ! Ne aparence po, duket film bruto dhe spontan, por ne fakt, jo aq sa duket, sepse nese do ishte ashtu, personazhi kryesor, kur rritet, nuk do na paraqitej aq fin dhe i rrafinuar (per nga mizaskena, kuptohet, me filtra dhe me efekte ngjyrash) , por po aq "bruto" dhe "spontan" si familja e tij dikur.

Filmi nuk eshte i keq, por jo pak konsensual (edhe pse flet per njerez margjinalë !!). Ka ndonje personazh interesant, psh... kusherira e vogel ! Te tjeret... comme-ci, comme ça...
Shkurt, besoj se permes shembujve, me kupton se ç'dua te them kur shkruaj se, ne dukje po, filmi eshte i forte, bruto dhe spontan, por jo ne te vertete ("ruaju" nje çike ketyre filmave realiste... Eshte ca i veshtire realizmi i vertete .

[javan]

Nuk e mbylla vitin pa parë: Avatar

Një kërkim të bësh për box-office të filmit Avatar, të krijohet menjëherë përshtypja se po shemben kinematë nga turmat e njerëzve që kërkojnë me çdo kusht të shohin “çudinë” e radhës të një regjizori që tashmë është i salduar përjetësisht me sistemin fitimprurës të studiove në kodrën H.

Në dy jave shfaqje në Francë, filmin e kanë parë më shumë se pesë milion e gjysëm njerëz. Në USA, filmi ka mbledhur me shumë se 212 milion $. Pa llogaritur vendet e tjera. Pra, siç shihet, JC me shokët e tij të punës, i janë sjellur për dhejtë vjetë këtij projekti, dhe ia arritën qëllimit? Thonë që 3D do demokratizohet. Por kjo në dëmin e shumë kinemave që do i duhet të bëjnë një investim të rëndësishëm, për të projektuar filmat në 3D apo dhe në dixhital. Dihet se SONY (meqë edhe është pronar e një studioje të famshme të kodrës H; si dhe simotrat të tjera the big five të cilat janë blerë e shitur e riblerë nga kompani të ndryshme: Paramount, MGM, Warner, Twentieth Century Fox, RKO) po punon rëndë për t’i kthyer filmat në file dixhitalë dhe ta varrosi përfunidmisht shiritin. Por a do ia arrijë qëllimit? Kjo do të shihet pas disa vjetësh, pasi tani për tani shiriti akoma ka besnikë dhe ndonjë laborator akoma gjen punë.

Po filmi i shumë reklamuar kudo anë e mbanë globit tokësor? Cfarë thotë për gati 2h42 minuta? Ku është historia? Si tregohet ajo? Për çfarë na jepen këto lloj ingranazhesh teknollogjike? Që të jemi më të pasigurtë në planetin tokë? Po pse gjithë kjo dshuri për fantastiko shkencoren? Pse?

Të gjitha këto pyetje si dhe shumë të tjera nuk arrita t’i marr në formën e një përgjigjeje të prerë: ja ku është historia, mesazhi dhe detyrimi që unë i kam njerëzimit!

Ata që kanë parë shumë filma e dinë se John Ford ka bërë disa filma me indianë. Indianët me shigjeta, të bardhët me pushkë, me intriga, me kurthe, me urrejtje. Indianët me lutje shamanike, të bardhët me gjeneralë të sprovuar, me ushtarë të etur për pushtim.

Po kështu dhe spanjollët apo portugezët, me Mayat të cilët u shfarosen nga pushtuesit e rinj. Po ashtu dhe JC me jashtë tokësorët të cilët duhet të shfrytëzohen nga tokësorët për ndihma të tjera.

Kësaj radhe tokësorët nuk arrijnë të fitojnë, megjithë armatimin deri në dhëmb të ushtrisë ultra moderne. Përsonazh me optimizmin e tij arrin të nënshtrojë patën gjikande Towok dhe t’i rrëmbejë zemrën vajzës së krytarit të fisit.

për mua s’kishte asgjë tjetër ky film që nuk më la gojë hapur me teknologjinë e tij. Në disa plane i hoqa syzet, dhe 2D ishte e mjaftueshme. Nuk e kuptoj këtë konfuzion me arritjet gjoja të mëdha të 3D-së? Për mua është një argument marketingu se si e si t’i shfrytëzojnë konsumatorët. T’i rrjepin ato se përveç çmimit të biletës, duhet të paguash edhe për syzet e kauçukut të shoqëruara me një facoletë të njomur për fshirjen e yndyrës e përdoruesit para nesh.

Pra me Avatar, apo pa Avatar, nuk besoj se e ardhmja e kinemasë do të ketë ndryshime. Filma si Avatar, Matrix, e të tjera produksione të sofistikuara, bëjnë shumë zhurmë për asgjë, fundja gjithë kinemaja (në shumë raste) bën zhurmë për asgjë, se mbetet dhe konsiderohet si një art i ri, i cili akoma s’ka kaluar moshën e adoleshencës. Presim se si në vitin 1154, tokësorët apo jashtë tokësorët do e përdorin këtë art për t’u argëtuar dhe propaganduar mesazhe dhune e dashurie.

Kam pershtypjen se po lexoj recencen e dikujt qe nuk ka pare fimin por ka lexuar gazeten.

Se pari, une nuk e di ne cilat kinema ke shkuar, por syzat 3D ishin one-time-only, nje pale per person, ne qese plastike te mbyllura nga fabrika, dhe te cilat merreshin me vete pas shfaqjes/ose hidheshin (sic bene disa nga ne).

Asyeja pse i hodhem ishte e thjeshte. Keto syza nuk mund te perdoren si syza dielli, dhe as ne ambiente te jashtme. Kjo na sjell ne piken tjeter se perdorimi i ketyre syzave ne dukje te zeza (syza dielli) nuk ishte opsional.

Disa nga ne qe i hoqem syzat 3D here pas here gjate shfaqjes [per kuriozitet], kuptuam se duke bere kete, jo vetem qe personazhet nuk te qaseshin aq prane sa t'i prekje, por ne fakt nuk dalloheshin fare. Ato dukeshin nje mase shumengjyreshe e paidentifikuar.

Keshtu qe mua me duket shume interesant fakti qe syte e tu konvertojne nje film 3D ne 2D view, pasi se paku 5 vete ne menyre indipendente nga une konstatuan se nuk shikonin asgje te qarte pa zyze.

Opsioni tjeter (me i lire) ishte ta shihje ne salla ku teatro ku shfaqej si 2D. Per keto nuk mund te flas pasi nuk kam qene.

Pertoj te them se edhe permbledhja qe i ke bere eshte mediokre. Por edhe filmi ne fakt ishte konfuz dhe i kishte ngaterruar tmerresisht prioritetet. Ngjante si ata te rinjte qe bejen namin kur u rritet cmimi benzines qe paguajne per makinen, por ama urrejne politiken qe siguron nafte te lire per vendin e tyre. Etj.

[autori]

Disa nga ne qe i hoqem syzat 3D here pas here gjate shfaqjes [per kuriozitet], kuptuam se duke bere kete, jo vetem qe personazhet nuk te qaseshin aq prane sa t'i prekje, por ne fakt nuk dalloheshin fare. Ato dukeshin nje mase shumengjyreshe e paidentifikuar.

Ekzakt. Kur i heq syzet, nuk shikon asgje te qarte : kurrsesi te njejten gje qe shikon kur filmi shfaqet si 2D.

Filmi ngjante si ata te rinjte qe bejen namin kur u rritet cmimi benzines qe paguajne per makinen, por ama urrejne politiken qe siguron nafte te lire per vendin e tyre. Etj.

Me pelqen kjo pike-shikimi !

[autori]

Gjate Luftes se Dyte Boterore, jo te gjithe francezet kane qene ose kolaboracioniste, ose kane heshtur. Nje pjese, edhe pse e vogel ne numer, ka marre pjese aktivisht ne ate qe quhej sot Rezistencë. Walter Bassan eshte nje nga ata, e per me teper, njeri prej anetareve te Keshillit Kombetar te Rezistences (me qender ne Savojë, ne kufi me Italine, prane Alpeve), Keshill qe formuloi ne 1944 te famshmin "Program Politik dhe Social te pas-luftes", program i cili kish dy kollona kryesore, kollona tek te cilat mbeshtetet edhe sot e kesaj dite Franca : shtetin social dhe lirine e shprehjes (shtypit- asokohe). Ose nese do ta thonim thjesht, "Sistemi Mjeksor" francez i sotem e ka burimin pikerisht tek ky Keshill i vitit te larget... 1944 !

Te gjitha keto dihen, mund te thote dikush. Sigurisht, jane fakte plotesisht te ditura. Ajo qe nuk dihet, eshte se si sot, pas 60 vitesh, makineria politiko-mediatike sarkoziste ka mundur te manipuloje duke pervetesuar nje akt kaq sublim dhe historik per Francen ?? (permes festimesh e perkujtimesh formale te nje ngjarjeje te tille ).

Nje skene nga filmi, ne qender te se cilit eshte portreti i Walter Bassan : kryetari i Parlamentit francez Bernard Accoyer shkon ne Savojë (Haute-Savoie) per te marre pjese ne perkujtimin e kesaj ngjarjeje. Walter Bassan- sot tek te 80-at, pjestar i rezistences e me vone i internuar ne kampin e perqendrimit te Dachau-t ne Gjermani, ka shkuar per te marre pjese i ftuar ne ceremoni. Dhe nuk hyn ne salle, rri jashte saj. Dhe pergjigjet qetesisht: "nuk hy, sepse nuk me pelqen ç'thuhet aty".
Pastaj kryetari i Parlamentit del nga salla, dhe regjizori-kameraman i filmit e interviston per pak minuta, duke e pyetur : "Zoti kryetar, si mundeni ti beni elozhe rezistences anti-fashiste, gjithe duke marre pjese ne nje qeveri qe punon per shkaterrimin e Programit Social, pikerisht te po kesaj rezistence ??". Dhe kryeparlamentari, mjeshter-demagog si te gjithe politikanet, gjithsesi i zene disi ngushte e dukshem ne zor, kthen si pergjigje argumentin se "neo-liberalizmi dhe globalizmi, jane para se gjithash nje shanc progresi per te varferit !"
Dhe fill pas kesaj, ndodh mrekullia : I bindur se regjizori nuk filmon më, kryeparlamentari i kerkon regjizorit emrin, profesionin e tij etj etj. Si nje polic i vertete dhe jo si nje krye-parlamentar !
Por... regjizori-kameraman vertet ka mbyllur objektivin e kameres se tij, por jo zerin ! Dhe degjojme kryeparlamentarin francez te irrituar tek thote : "Normalisht, nuk jap inteviste nese ajo nuk eshte e pergatitur me pare nga bashkepunetoret e mij. Ndaj fshijeni gjithe ç'fare filmuat". Dhe vazhdon te kercenoje regjizorin, nese imazhet e tij perdoren ne ndonje film : "Ju keni per te marre nje leter zyrtare nga Parlamenti. Dhe do ta shikoni !". Gjithe duke menduar se zeri nuk i rregjistrohet.
Letra mberrin. Dhe regjizori, e perdor ate si imazhin e fundit te filmit !

Tregova vetem nje sekuence te filmit, per te treguar forcen qe mund te kete nje dokument, nje dokumentar. Te tille filma jane te ralle (dhe po i peshoj fjalet, duke shkruar keto rreshta !). Te thuash qe prej periudhes "Dziga Vertov" te JL Godard-it dhe shokeve te tij. Sot, per fat te keq, pothuaj nuk gjen më te tille filma ku kamera sherben si instrument i vertete i luftes sociale apo politike !

Film molotov !

Respekt !!





ne foton e meposhtme: regjizori Gilles Perret

[autori]

Romani i famshem amerikan "The road" shkruar nga Cormac McCarthy eshte ndofta nje nga dy-tre librat me te mrekullueshem, me te fuqishem, me te magjishem (nuk gjej fjale te them) qe mund te kem lexuar ne keto 10 vitet e fundit. Regjizori John Hillcoat e ka kthyer ne film.

Me mire mos e kish bere... ! Duket sikur regjizori eshte ne siklet me kete fund bote pa arsye, dhe sikur do te na jape nje fije shprese, ne sensin : "hë se do behet me mire", gje qe nuk figuron gjekundi ne romanin ne fjale te Cormac McCarthy, i gjithi i "thate", rigoroz, i forte. Asgje nga keto ne film... A thua se filmi denoncon pamundesine, absurditetin e nje skenari te tille (fundi i botes), ne vend qe te ulurase vertetesine e nje situate (skenari) te tille ! Regjizori s'eshte i zoti te pershfaqe as minimumin e nje ngjarjeje te tille : s'ke nje plan filmik te vetem qe te zgjase, te fitoje force filmike ne shtrirje kohore : ne ate pike sa thua se lodhje dhe uria ne nje film, na qenkerka çeshtje makiazhi. Pffff......

Shkurt, "The Road" nuk meriton te shihet. Ose, nese dikush do shkonte ta shihte, kjo do te ishte veçse nje menyre per te nderuar nje roman te jashtezakonshem siç eshte ai i Cormac McCarthy.

[autori]

Meqe viti u mbyll, "sipas tradites", me poshte po rendis listen totale e filmave TE RINJ qe kam pare ne 2009, sipas shkalles se pelqimit :

Filmat i kam ndare ne 4 kategori :

A. Filmi i vitit, ose ndryshe, filmi qe do doja ta rishihja menjehere !

B. Filma qe me kane pelqyer shume shume (e qe do i rishihja me kenaqesi !)

C. Filma qe pak a shume me kane pelqyer (një e parë, mjafton...)

D. Filma te keqinj (qe nuk kane merituar te shihen...)


***

Gjithesej, 96 filma te rinj, dmth fiks 8 filma ne muaj (dmth, 2 ne jave- jo dhe aq shume... - ka plot qe shkojne dy here ne jave ne stadium- une nuk ja njoh derën... :


A. Filmi i vitit, ose ndryshe, filmi qe do doja ta rishihja menjehere :

1. "Aquele Querido Mes de Agosto” (”Shume i shtrenjti muaji Gusht“) - film portugez me regji te Miguel Gomez (http://filmjournal.net/autori/2009/0...-miguel-gomez/)





B. Filma qe me kane pelqyer shume shume (e qe do ti rishihja me kenaqesi !) :

2- Che Guevara (Steven Soderbergh) - USA (http://filmjournal.net/autori/2009/0...en-soderbergh/)
3- The time that remains (Elia Suleiman) - Palestine (http://filmjournal.net/autori/2009/0...elia-suleiman/
4- Murgesha Portugeze (Eugène Green) - France/Portugali (http://filmjournal.net/autori/2009/1...-eugene-green/)
5- Visage- Face (Tsai Ming-liang) - Taivan (http://filmjournal.net/autori/2009/1...ai-ming-liang/)
6- Yuki & Nina (Hippolyte Girardot, Nobuhiro Suwa) - France/Japoni (http://filmjournal.net/autori/2010/0...nabuhiro-suwa/)
7- Z32 (Avi Mograbi) - Izrael (http://filmjournal.net/autori/2009/0...a-avi-mograbi/)
8- Walter- kthim ne Rezistencë (Gilles Perret) - France (http://filmjournal.net/autori/2010/0...gilles-perret/)
9- Veçantite e nje bjondeje (Manoel de Oliveira) - Portugali (http://filmjournal.net/autori/2009/0...l-de-oliveira/)
10- The limits of control (Jim Jarmusch) - USA (http://filmjournal.net/autori/2010/01/02/466/).





C. Filma qe pak a shume me kane pelqyer (një e parë, mjafton...) :

11- Adventureland (Greg Mottola) - USA (http://filmjournal.net/autori/2009/1...-greg-mottola/)
12- Bellamy (Claude Chabrol) - France (http://filmjournal.net/autori/2009/0...laude-chabrol/)
13- Inland (Tariq Teguia) - Algjeri (http://filmjournal.net/autori/2009/0...-tariq-teguia/)
14- 24 City (Jia Zhang ke) - Kine (http://filmjournal.net/autori/2009/0...-jia-zhang-ke/
15- VINCERE (Marco Bellocchio) - Itali (http://filmjournal.net/autori/2009/1...co-bellocchio/)
16- Vengeance (Johnnie To) - Hong Kong
17- Espion(s) (Nicolas Saada) - France
18- El cant dels ocells (Albert Serra) - Spanje
19- Funny People (Judd Apatow) - USA
20- Le Roi de l'évasion (Alain Guiraudie) - France
21- Delta (Kornel Mundruzco) - Hungari
22- Dogtooth (Yorgos Lanthimos) - Greqi
23- Navidad (Sebastián Campos) - Kili
24- Tetro (Francis Ford Coppola) - USA
25- Coraline (Henry Selick) - USA
26- Los Abrazos rotos (Pedro Almodóvar) - Spanje
27- Brüno (Larry Charles) - USA
28- Eleve libre (Joachim Lafosse) - Belgjike
29- Still Walking (Kore-Eda Hirokazu) - Japoni
30- L'Autre (Patrick Mario Bernard & Pierre Trividic) - France
31- The Box (Richard Kelly) - USA
32- Tronditje e lehte e pejzazhit (Philippe Pernandez) - France
33- Ditet e fundit te botes (Jean-Marie & Arnaud Larrieu) - France
34- Southland Tales (Richard Kelly) - USA
35- Vajza me e lumtur ne bote (Radu Jude) - Rumani
36- Cyprien (David Charhon) - France
37- J'ai tué ma mère (Xavier Dolan) - Kanada
38- Kordelja e Bardhe (Michael Haneke) - Austri
39- Les beaux gosses (Riad Sattouf) - France
40- Ricky (François Ozon) - France
41- La journée de la jupe (Jean Paul Lilienfeld) - France
42- A l'aventure (Jean-Claude Brisseau) - France
43- Barishtet e çmendura (Alain Resnais) - France
44- E quanin Elly (Asghar Farhadi) - Iran
45- 35 rhums (Claire Denis) - France
46- OSS 117 : Rio ne répond plus – Michel Hazanavicius - France
47- Inglorious Basterds (Quentin Tarantino) - USA
48- United Red Army (Kôji Wakamatsu) - Japoni
49- Baleti i Operas se Parisit (Frederick Wiseman) - USA
50- The Informant! (Steven Soderbergh) - USA
51- Adieu Gary (Nassim Amaouche) - France
52- Strella (Panos H. Koutras) - Greqi
53- Parque Vía (Enrique Rivero) - Meksike
54- Drag me to hell (Sam Raimi) - USA
55- Jete muti (Felix Van Groeningen) - Belgjike
56- 36 vues du Pic Saint-Loup (Jacques Rivette) - France
57- Girlfriend Experience (Steven Soderbergh) - USA
58- La fille du RER (André Téchiné) - France
59- Hadewijch (Bruno Dumont) - France
60- 3 Majmunët (Nuri Bilge Ceylan) - Turqi
61- Tony Manero (Pablo Larrin) - Kili
62- Avatar (James Cameron) - USA
63- La Famille Wolberg (Axelle Ropert) - France
64- The Hurt Locker (Kathryn Bigelow) - USA
65- Ordinary people (Vladimir Perisic) - Serbi
66- Tulpan (Sergey Dvortsevoy) - Kazakistan
67- Gruaja pa koke (Lucrecia Martel) - Argjentine
68- Au voleur (Sarah Leonor) - France
69- Wendy et Lucy (Kelly Reichardt) - USA
70- Where The Wild Things Are (Spike Jonze) - USA
71- District 9 (Neill Blomkamp) - Afrique du Sud
72- Harvey Milk (Gus Van Sant) - USA
73- The Chaser (Na Hong-Jin) - Korea e Jugut
74- Tokyo Sonata (Kiyoshi Kurosawa) - Japoni
75- Gran Torino (Clint Eastwood) - USA
76- Public Enemies (Michael Mann) - USA
77- Revolutionary Road (Sam Mendes) - USA
78- Antichrist (Lars von Trier) - Danimarke
79- Benjamin Button (David Fincher) - USA
80- Le père de mes enfants (Mia Hansen-Love) - France
81- Thirst (Park Chan-wook) - Korea e Jugut





D. Filma te keqinj (qe nuk kane merituar te shihen...)

82- Very Bad Trip (Todd Phillips) - USA
83- Bronson (Nicolas Winding Refn) -Angli
84- Kinatay (Brillante Mendoza) - Filipine
85- Irène (Alain Cavalier) - France
86- Paranormal Activity (Oren Peli) - USA
87- [Rec]2 (Jaume Balagueró, Paco Plaza) - Spanje
88- Un lac (Philippe Grandrieux) - France
89- Story of Jen (François Rotger) - Kanada
90- Morse (Tomas Alfredson) - Suedi
91- The Road (John Hillcoat) - USA
92- Of Time and the City (Terence Davies) - Angli
93- Einaym Pkuhot (Haim Tabakman) - Israel
94- Qu'un seul tienne et les autres suivront (Léa Fehner) - France
95- Departures (Yojiro Takita) - Japon
96- Michael Jackson's This Is It (Kenny Ortega) - USA

[autori]

Duke qene se kjo eshte periudhe korrespondon me mbylljen e dhjetevjeçarit te pare te shek XXI, kritika kinematografike ka botuar disa TOP 10, per filmat me te mire te ketyre viteve 2000-2009.

Revista franceze "Cahiers du cinéma" boton listat e filmave te preferuar per vitet 2000-2009 te disa regjizoreve :


10 filmat e preferuar te regjizorit kinez Jia Zhang-ke (Luan i Arte ne Venecia, per "Still Life") :

1. Juventude em marcha (Pedro Costa) - 2006
2. Elephant (Gus van Sant) - 2003
3. Millenium Mambo (Hou Hsiao-Hsien) -2001
4. Nobody knows (Kirokazu Kore-eda) - 2004
5. Yi Yi (Edward Yang) 2000
6. Secret sunshine (Lee Chang-dong) 2007
7. Uzak (Nur Bilge Ceylan) 2002
8. I don't want to sleep alone (Tsai Ming-Liang) 2006
9. Summer palace (Lou ye) 2006
10. Syndromes & a century (A. Weerasethakul) 2004




6 filmat e preferuar te regjizorit italian Nanni Moretti :

- 25th hour (Spike Lee) 2002
- Before the Devil Knows You're Dead (Sidney Lumet) 2007
- Good Night and Good Luck (George Clooney) 2005
- The Incredibles (Brad Bird) 2004
- Million Dollar Baby (Clint Eastwood) 2004
- Le Pianiste (Roman Polanski) 2002




10 filmat e preferuar te regjizorit jug-korean Bong Joon-ho (regjizor i "The Host") :

jo sipas rradhes :

- Zodiac (David Fincher) 2007
- A History of Violence (David Cronenberg) 2005
- No Country for Old Men (Joel & Ethan Coen) 2007
- Still Life (Jia Zhang-ke) 2006
- Jellyfish (Kyoshi Kurosawa) 2002
- Woman on the beach (Hong sang-soo) 2006
- Punch Drunk Love (Paul Thomas Anderson) 2002
- Entre les murs (Laurent Cantet) 2008
- Hunger (Steve McQueen) 2008
- A Brand New Life (Ounie Lecomte) 2009




Filmat e preferuar te regjizorit portugez Pedro Costa :

- Te gjithe filmat e çiftit te regjizoreve franceze Jean-Marie Straub & Danièle Huillet (2000-2009)
- Pothuaj te gjithe filmat e regjizorit francez Jean-Luc Goadard (2000-2009)
- Vai e Vem (Ec e shko) (Joao César Monteiro) 2003
- M/Other (Nobuhiro Suha) 2000
- Platform/In Public (Jia Zhang-ke) 2000/2001 (do doja shume ta shihja kete film !!)
- Fengming, a Chinese Memoir (Wang Bing) 2007-2009 (do doja shume ta shihja kete film !!)
- Numéro Zéro (Jean Eustache- 1973) dalë per here te pare ne kinema ne 2003





10 filmat e preferuar te regjizorit portugez Miguel Gomes (regjizor i filmit tim te preferuar per vitin 2009 "Aquele Querido Mes de Agosto” (”Shume i shtrenjti muaji Gusht“)

Sipas kronologjise:

- No quarto da Vanda (Ne dhomen e Vandës) (Pedro Costa) 2001
- Eureka (Shinji Aoyama) 2001
- Toutes les nuits (Eugène Green) 2001
- La Libertad (Lisandro Alonso) 2001
- The Royal Tenenbaums (Wes Anderson) 2001
- Gerry (Gus Van sant) 2002
- Mein Stern (Valeska Grisebach) 2002
- The Life Aquatic With Steve Zissou (Wes Anderson) 2003
- The New World (Terrence Malick) 2005





10 filmat e preferuar te regjizorit japonez Shinji Aoyama (regjizor i te famshmit "Eureka"):

- Itinéraire de Jean Bricard (Jean Marie Strab) 2008
- Notre misique (Jean Luc Godard) 2004
- Gran Torino (Clint eastwood) 2008
- Les amours d'Astrée et de Céladon (Eric Rohmer) 2006
- Darjeling Limited (Wes Anderson) 2007
- War of the Worlds (Steven Spielberg) 2005
- Merde (Leos Carax) 2008
- 4 noce z Anna (Jerzy Skolimowski) 2008
- Death Proof (Quentin Tarantino) 2007
- Woman on the Beach (Hong Sang-soo) 2006




10 filmat e preferuar te Quentin Tarantino (ka bo gallate Tarantino ! Mire e ka !!

Number ONE : Battle Royale (Kinji Fukasaku) 2000

pastaj, sipas rendit alfabetik :

- Anything else (Woody Allen) 2006
- Audition (Takeshi Miike) 2000
- Before Sunset (Richard Linkater) 2004
- Cabine Fever (Eli Roth) 2002
- Unbreakable (M. Night Shyamalan) 2002
- Lost in Translation (Sofia Coppola) 2003
- Shaun of the dead (Edgar Wright) 2004
- Team America (Trey Parker) 2004
- There will be Blood (Paul Thomas Anderson) 2007




TOP 10 i kritikëve te revistes franceze "Cahiers du Cinéma" per vitet 2000-2009 :




1. Mulholland Drive (David Lynch) 2001

2. Elephant (Gus Van Sant) 2003

3. Tropical Malady (Apichatpong Weerasethakul) 2004

4. The Host (Bong Joon-ho) 2006

5. A History of Violence (David Cronenberg) 2005

6. La Graine et le mulet (Abdellatif Kechiche) 2007

7. Tie Xi Qu : West of the Tracks (Wang Bing) 2002

8. War of the Worlds (Steven Spielberg) 2005

9. The New World (Terrence Malick) 2005

10. Ten (Abbas Kiarostami) 2001




ps: TOP-10 imi per vitet 2000-2009 ndodhet ketu : http://forumishqiptar.com/showpost.p...91&postcount=2

[FTN_2004]

Autor, me verte nuk ia vlente me u pa the Road?

Kam dash me e shku me e pa ne teater, po po diskutoj a te lexoj librin me perpara, apo te shof filmin?

[fuorisync]

Per ti bere karshillek autor-it, ne pritje qe te na rikthehet nga pushimet, vendosa te perpiloj edhe une listen time te filmave qe kam pare ne vitin qe sapo lame pas.
Duke qene se jetoj ne nje qytet ku deshira per te pare filma te rinj cilesore, dhe per me teper te projektuar ne shirit 35mm ne kinema, s'eshte vecse "sport" per mazokistet, nuk me ngelet gje tjeter pos te zhytem, koke e kembe, ne nostalgjine e viteve te shkuara. Nuk ia vlen te permenden dhe ato pak filma te 2009-s (apo 2008-s), per te cilat kam shkruajtur ne kete forum, qe nuk ia kane vlejt barra qirane me i pa.
Gjithsesi, nuk mendoj se humbas shume nese akrepat e ores time ecin vetem mbrapsht ose, me keq akoma, jane ndryshkur fare. Nuk mendoj se kinemaja ka ecur shume keto 10 vitet e fundit. Ato pak momente kulmore qe karakterizojne deri diku dekaden qe lame pas, sipas mendimit tim jane:

1.Afirmimi, gjithmone e me shume, i kinemase kineze, taivaneze, tajlandeze (gjithcka qe mbaron me prapashtesen "eze") si dhe shume momente te tjera fatlume qe kinemaja e asaj cka ngelet nga kontinenti i verdhe, na ka dhuruar ne keto vite te fundit...

2.Fakti qe Manoel de Oliveira ende s'ka dhene shpirt...larg qofte...i uroj edhe 101 te tjera!!!!

3.Cdo film i Aleksandr Sokurov, ose trashegimnia qe ky regjisor i madh i ka lene dhe po i le kinemase.

Te vetmen keqardhje te vertete qe kam nga dekada qe lame pas, eshte se ende s'me dhene rasti te shoh filma te Pedro Coste-s, perjashto "Où gît votre sourire enfoui?/Where does your hidden smile lie?" te cilin e kam pare me nje sy hap, me nje sy mbyll.



Po hidhem drejt e ne teme. Me poshte paraqiten plote 102 filma qe kam pare gjate 2009 sipas rendit qe vijon:

Monumente kinematografike

1. “Mat'i syn/Mother and son” - Aleksandr Sokurov (1997Russia/Germany)

2. “Otets i syn/Father and son” - Aleksandr Sokurov (2003Russia)...veshtire per nje regjisor te arrije te beje me nje "radiografi" kaq te thelle e te mbrekullueshme mbi marredheniet eter/bij,nene/bij...

3. ”Russkiy kovcheg/Russian ark” - Aleksandr Sokurov (2002Russia)...formalist apo jo (sic mund dhe te pretendojne disa) une per vete kam ngelur i mbrekulluar nga fillimi deri ne fund te filmit!!!Per me teper, Sokurovi nuk e perserit vetveten qofte dhe nje grime te vetme ne te trija filmat e mesiperm!!!


4. “Opening night” - John Cassavetes (1977USA).....per mendimin tim (dhe jo vetem) filmi me i arrire i Cassavetes-it...

5. “Jeanne Dielman, 23 quai du commerce, 1080 Bruxelles” - Chantal Akerman (1975Belgium/France).....shume keq per ata kinofile te Tiranes qe humben rastin te shikonin kete film te programuar disa muaj me pare ne kuadrin e Bienales se Tiranes...

Kryvepra

6. “Sud Pralad/Tropical malady” - Apichatpong Weerasethakul (2004Thailande/France)....copy-paste-i i komentit te mesiperm...

7. “The Magnificent Ambersons” - Orson Welles (1942USA)....per mendimin tim ky film, bashke "Mr.Arkadin...", ia kalon dhe te famshmit "Citizen Kane"...

8. “Frau Im Mond” - Fritz Lang (1929Germany)....udhetimi me i mbrekullueshem kinematografik realizuar ndonjehere ne hene!!!

9. “Sicilia” - Danièle Huillet et Jean-Marie Straub (1999Italy/France)....nje tjeter perle e programit te Bienales se Tiranes...padyshim mund te konsiderohet lajmi kinematografik i vitit per Tiranen shfaqja ne shirit 35mm e nje filmi te ciftit Huillet/Straub, i projektuar ne nje salle kinemaje hoteli per gjithsej 30 veta nga ku vetem gjysma e tyre ishin te pranishem...

10. “Faust - Eine deutsche Volkssage” - F.W Murnau (1926Germany)

11. “Proces de Jeanne D'arc” - Robert Bresson (1962France)

12. “A woman under influence” - John Cassavetes (1974USA)

13. “MOSÈ E ARONNE” - Jean-Marie Straub/Danièle Huillet (1974France/Austria)

14. “IL RITORNO DI CAGLIOSTRO” - Daniele Ciprì, Franco Maresco (2003Italy)....ne mos shekuj, kisha vite qe nje film s'arrinte dot te me bente per te qeshur sic ia arriti me se miri kjo satire cinike e dyshes siciliane...

Filma te bukur

15. “Le Testament du Dr. Cordelier” - Jean Renoir (1961France)

16. “Ivanovo detstvo” - Andreij Tarkovskij (1962USSR)

17. “Fanny och Alexander” - Ingmar Bergman (1982Sweden)

18. “Ivan Groznyy I” - Sergei Eisentein (1944USSR)

19. “Ivan Groznyy II” - Sergei Eisentein (1946USSR)

20. “HE FENGMING” - Wang Bing (2008China)

21. “Dreams” - Akira Kurosawa (1990Japan)

22. “Aelita” - Yakov Protazanov (1924URSS)....xhevahir i rralle!!!

23. “The Killing of a Chinese Bookie” - John Cassavetes (1976USA)

24. “Shadows” - John Cassavetes (1959USA)

25. “L'atalante” - Jean Vigo (1934France)

26. “De l'autre coté” - Chantal Akerman (2002Belgium/France)

27. “Tetsuo – The Iron Man” - Shinya Tsukamoto (1989Japan)

28. “NEWS FROM HOME / NEWS FROM HOUSE” - Amos Gitai (2005Israel/France/Germany)

29. “To meteoro vima tou pelargou” - Theodoros Angelopoulos (1998Greece)

30. “The white diamond” - Werner Herzog (2004Germany)

31. “Apocalypse Now” – Francis Ford Coppola (1979USA)
32. “LA NAISSANCE DE L’AMOUR” - Philippe Garrel (1993France)
33. “Le trou” - Jacques Becker (1960France/Italy)
34. “Videogramme einer revolution” - Harun Farocki & Andrei Ujica (1992Germany)....nje nga dokumentaret me te bukur mbi mekanizmin mediatik te revolucionit rumun te 89....
35. “DEI” - Tonino De Bernardi (1968Italy)
36. “CRISTÓVÃO COLOMBO - O ENIGMA” - Manoel de Oliveira (2007Portugal)
37. “La battaglia di Algeri” - Gillo Pontecorvo (1966Italy)
38. “La vie de Jésus” - Bruno Dumont (1997France)
39. “I clowns” - Federico Fellini (1971Italy)
40. “Les quatre cents coups” - François Truffaut (1959France)
41. “Fata Morgana” - Werner Herzog (1971Germany)
42. “Der Tod des Empedokles” - Jean-Marie Straub/Danièle Huillet (1986Germany/France)
43. “Jeux interdits” - René Clément (1952France)
44. “Poison” - Todd Haynes (1991USA)
45. “The straight story” - David Lynch (1999USA)
46. “Poslesloviye” - Marlen Khutsyiev (1983URSS)
47. “La Règle du Jeu” - Jean Renoir (1939France)
48. “Z” - Costas Gavras (1969France)
49. “Bronenosets Potyomkin” - Sergei Eisentein (1925USSR)
50. “Meet John Doe” - Frank Capra (1941USA)
51. “Die weiße Hölle von Piz Palü” - Arnold Fanck, Georg Wilhelm Pabst (1929Germany)
52. “The Savage Innocents” - Nicholas Ray (1960France/Italy)
53. “Cairo station” - Youssef Chahine (1958Egypt)
54. “Pueblerina” - Emilio Fernández (1949Mexico)
55. “UNITED RED ARMY” - Koji Wakamatsu (2008Japan)
56. “D'Est” - Chantal Akerman (1993Belgium/France)
57. “Critique de la separation” - Guy Debord (1961France)
58. “Sur le passage de quelques personnes à travers une assez courte unité de temps” - Guy Debord (1959France)
59. “Breezy” - Clint Eastwood (1973USA)
60. “Le fantôme de la liberté” - Luis Buñuel (1974France)
61. “Ja zluzhil v okhrane stalina” - Semeon Aranovich (1990URSS)
62. “To vlemma tou Odyssea” - Theodoros Angelopoulos (1995Greece)
63. “Deliverance” - John Boorman (1972USA)
64. “Der stand der dinge” - Wim Wenders (1982Germany)
65. “Calamari Union” - Aki Kaurismaki (1985Finland)
66. “Musashino fujin” - Kenji Mizoguchi (1951Japan)
67. “Elephant” - Gus Van Sant (2003USA)
68. “The devil is a woman” - Josef von Sternberg (1935USA)
69. “Dancer in the dark” - Lars Von Trier (2000Denmark)
70. “Mia aioniotita kai mia mera” - Theodoros Angelopoulos (1991Greece)
71. “Le testament d'Orphée” - Jean Cocteau (1960France)
72. “Üç maymun” - Nuri Bilge Ceylan (2008Turkey)
73. “La mujer sin piano” - Javier Rebollo (2009Spain)
74. “Modern times” - Charlie Chaplin (1936USA)
75. “Skupljaci perja” - Aleksandar Petrovic (1967Yugoslavia)
76. “Másik bolygó/Another planet” - Ferenc Moldoványi (2008Hungary)
77. “Les Magiciens” - Claude Chabrol (1976France)
78. “A VOT' BON COEUR” - Paul Vecchiali (2004France)
79. “Cosmonaut Polyakov” - Dana Ranga (2007Germany)

As mish as peshk

80. “ALILA” - Amos Gitai (2003Israel)
81. “Tetsuo – The Body Hammer” - Shinya Tsukamoto (1992Japan)
82. “Caché” - Michael Haneke (2005France/Austria)
83. “Pierrot le fou” - Jean-Luc Godard (1965France)
84. “Bitva za nasu sovetskuju Ukrainu” - Julija Solnceva, Jurij Avdeenko (1943URSS)
85. “ISPANIYA” - Esfir Shub (1938URSS)
86. “DETSTVO GORKOGO” - Mark Donskoj (1938URSS)
87. “Dongfang hong/The east is read” - Wang Ping (1965China)
88. “La femme d'à côté” - François Truffaut (1981France)
89. “Cria cuervos” - Carlos Saura (1976Spain)
90. “Elisa vida mia” - Carlos Saura (1977Spain)
91. “Umberto D” - Vittorio de Sica (1952Italy)
92. “Devil's town” - Vladimir Paskaljevic (2009Serbia)
93. “Ashes and dimanonds” - Andrzej Warda (1958Poland)

Vari lesht

94. “Maradona by Kusturica” - Emir Kusturica (2008France/Serbia)
95. “Anthropos me to garyfallo/Njeriu me karafil” – Nikos Tzimas (1980 Greece)
96. “Maria full of grace” - Joshua Marston (2004USA)
97. “Honey moons” - Goran Paskaljevic (2009Serbia/Albania)
98. “Hello Hemingway” - Fernando Pérez (1990Cuba)
99. “Fresa y chocolate” - Tomás Gutiérrez Alea, Juan Carlos Tabío (1993Cuba)

Per turp

100. “Kolonel Bunker” - Kujtim Çashku (1998Albania/France/Poland)
101. “Good bye Lenin” – Wolfgang Becker (2003Germany)
102. “Elsa y Fred” – Marcos Carnevale (2005Argentina)

[peoples]

Per ti bere karshillek autor-it....

Fale autorit qe besoj ia din emrin e vertete, se e ka tipik shqipatar, jam edhe une ne ate meselene e kinemase. Me tha ne 2004, sapo mberrita ne France qe qenkerka nje abonim mujor qe te lehteson nga ana financiare shkuarjen ne kinema... Dhe qe nga ajo dite, s'me eshte zhdukur deshira per te shkuar ne kinema... Faleminderit S. (se na fillon emri me te njejten shkronje).

Shpresoj per ty f qe te kete me shume mundesi per filmin. Mbase Minarolli apo Diamanti do bejne diçka per artin e shtate, po s'jam edhe aq i sigurte.

Sa per kinemane e mire, ate te pashterrshmen me emocione, ate te vuajturen, ate te mrekullueshmen, eshte pak e veshtire ta gjesh sidomos ne Tirane. Pedro Costa, me Jeanne Balibar, ka bere nje film te mrekullueshem. Korçari, i ka bere nje kritike te mire ketij filmi. Une e pashe vitin e kaluar ne qershor, por s'arrita t'i bej nje kritike aq te mire sa disa qe e kane per métier (zanat)...

Poshte A (avatar), Rrnofte ... gjithçka e mire dhe pa virus!!!

[ChuChu]

Ne Festivalin e Kanës se ketij viti, Palma e Arte (Palme d'or), më teper se e arte, ishte e bardhe dhe e ftohte. Dmth e kam fjalen per filmin e fundit te austriakut Michael Haneke ”Das Weisse Band” (Kordelja e bardhe):



Film i gjithi bardh e zi, "Das Weisse band" i vendos ngjarjet ne nje fshat te humbur gjerman, ne vitin 1913, nje vit para fillimit te Luftes se Pare Boterore dhe merr persiper te kerkoje rrenjet e se keqes, te asaj te Keqeje qe Anna Arendt e quante e keqja banale (banal evil).

Dihet qe lejtmotivi kryesor i pothuaj gjithe filmografise se Michael Haneke eshte tema e pulsioneve sadike te njeriut, nen masken e pafajesise më banale dhe më buzë-qeshur qe mund te ekzistoje. Dhe ne nje fare menyre, filmat e tij kane zakon ta trajtojne nje gje te tille me nje ton dënimi ndaj spektatorit.
Por kesaj rradhe, per ti dhene Cezarit ate qe i takon, regjizori nuk merr poze profesorale (per me teper qe Haneke, ka qene profesor filozofie !), nuk jep mesime, nuk merr pozat e kineastit konceptual: ai thjesht e ne menyre inteligjente dhe diskrete (mizaskene per tu lëvduar !!) rrefen nje histori, permes te ciles transmeton vizionin e tij per boten, per njeriun.

Film i qëruar, intensif, mizor dhe i mprehte si brisku, "Kordelja e bardhe" ka meriten e te qenit nje film qe eviton "efektet shokuese" dhe convenience-n.

Suprize interesante !

Ndryshe nga filmi i tij tjeter i njohur (Cache) ky m'u duk shume loose. Prisja te kishte me teper reagim prej fshatareve dhe familjes se baronit ndaj krimeve qe po ndodhnin ne fshat. Do kishte qene interesant dhe nese fshtararet do ishin kthyer kunder njeri-tjetrit me demaskime fallco (si tek Korb, film freng i viteve 40)


stili narrativ dhe perversiteti ne fshat, me kujtoi Dogville.

[ChuChu]

Pashe dhe grekun, DOGTOOTH ne nje festival filmi. Regjizori dhe dy prej aktoreve kryesore ishin te ftuar per Q&A (pyetje-pergjigje) pas filmit. Ishin ca greke ne salle qe u acaruan shume se e moren per atak ndaj greqise. Gjithsesi, regjizori (grek) e sqaroi disa here qe subjekti s'kishte te bente fare me Greqine.

Nejse, cka si film, po dhe aq shume s'prisja.