Artikuj nga Joe Galleos ( romano-katolik)Problemi
"Prandaj edhe ai qe mohon kete doktrine, e cila eshte rrefyer nga te krishteret, nuk do te jete i krishtere; per me teper, duke e mohuar ate me ane te arsyetimeve te te marra prej nje jo te krishteri. Hiqja ne fakt heretikeve urtesine qe e kane nga paganet, dhe leri te merren vetem me kerkimin e shkrimeve: sepse atehere s'do te jene ne gjendje te qendrojne me."
Tertulian, Mbi ngjalljen e mishit (trupit),3
Se fundmi, disa te krishtere evangjeliste jane perpjekur qe ta mbeshtesin doktrinen e Sola Scriptura me ane te thenieve te Eterve te Kishes (1). Keta shkrimtare nuk e kuptojne rolin koordinues te tradites dhe lidhjen me Shkrimin e shenjte ne Kishen e hershme. Katoliket, Ortodokset, Koptet dhe shume skolare patristike protestante bien te nje mendje, se rregulli i beses ne Kishen e hershme konsistonte ne Shkrimin, Traditen dhe Kishen. As edhe nje nga Eterit evetem nuk i interpretoi shkrimet, i izoluar nga besa tradicionale e Kishes; por me teper Eterit e mbajten Traditen si nje rregull per interpretimin e Shkrimit. Te vetmit mesues te hershem, te cilet i interpretuan shkrimet vecmas Tradites, ishin heretiket.
Para se Testamenti i Ri te mblidhej dhe kanonizohej, ka patur nga ata qe do te pranonin vetem Testamentin e Vjeter dhe te refuzonin traditen gojore te krishtere. Shen Ignati shkruan:
"Dhe une ju nxis te mos beni asgje prej hamendjes, por sipas doktrines se Krishtit. kur degjova disa te thonin, nqs se gjej dot ne Shkrimet e hershme (T.V), nuk do ta besoj Ungjillin; pasi u thashe, se eshte e shkruar, ata mu pergjigjen, se kjo gje duhej pare. Por per mua Jesu Krishti eshte ne vend te te gjithave atyre gjerave te hershme; Kryqi i tij, vdekja dhe ringjallja, dhe besa me ane te tij jane monumente te pamundeshme te antikitetit"
Letra drejtuar Filadelfianeve 8:2
Shen Ignati vendos ne kontrast kete mentalitet te Shkrimit vetem me traditen e krishtere. Sipas shen Ignatit, Testamenti i vjeter mund te interpretohet vetem brenda kornizes se Ungjillit te krishtere (*shenim nga Klodi--pra Testamenti i vjeter ishte kanonik, sikurse Testamenti i Ri sot, ndersa Ungjilli ishte ende Tradite, po keshtu letrat e Testamentit te Ri, dhe Shen Ignati e kundervendos kete tradite me shkrimet kanoike te asaj kohe).
Disa Gnostike, jo vetem tentuan te falsifikojne kanonin e Shkrimeve (sikunder Marcioni), por edhe iu drejtuan me perjashtime Shkrimeve dhe mohuan traditen. Eusebiusi na jep kete citim, i cili pershkruan sjelljen e atyre qe ndiqnin Theodotin, Unitarianin:
"Ata i kane trajtuar shkrimet me pafytyresi dhe pa frike. knae mohuar rregullin e Fese se hershme; ndersa Krishtin se kane njohur. Ata s'kane durim te mesojne ate qe thone Shkrimet hyjnore, po perpiqen fuqimisht per cdo forme shtremberimi qe do te mund te perkrahe pabesine e tyre. dhe nqs ndokush do tu sjelle pasazhe te Shkrimit hyjnor, ata perpiqen se mos te bejne ndonje shtremberim me lidhje ose pa lidhje prj tij."
Histori e Kishes, V:28:13
Keta unitariane u mbeshteten ne shkrimet vetem dhe mohuan Traditen e Kishes. Tertuliani i Kartagjenes na jep lkotesine e interpretimit te shkrimeve jashte sfondit te kishes dhe Tradites se saj. Tertuliani shkruan:
"Ne duhet tu drejtohemi jo vetem shkrimeve; as nuk duhen pranuar kontradikta mbi te cilat fitorja do te ishte ose e pamundur, ose e pasigurte, ose jo mjafte e sigurte. Por edhe nese nje diskutim prej shkrimeve nuk do te behet ne ate menyre, ku te bashkohen te dyja anet ne nje pale, sepse rregulli natyral i gjerave do te kerkonte se kjo pike duhet parashtruar se pari, e cila eshte dhe evetmja qe na duhet per diskutim: 'Kujt i takon ajo Bese, te ciles dhe Shkrimi i takon. Prej cfare dhe me ane te kujt, kur dhe kujt i eshte dhene dore pas dore ku rregull, me ane te te cilit njerezit behen te krishtere?" Sepse kudo qe te manifestohet rregulli dhe Besa e vertete e krishtere, aty do te jene poashtu Shkrimet e verteta dhe te thenat prej saj, dhe e gjithe Tradita e krishtere."
Pershkrimi kundra heretikeve,19
Po ashtu, edhe Shen Athanasi ben te njejtin deklarate persa u perket Arianeve. sipas Shen Athanasit, Arianet e lexojne Shkrimin sipas ndricimeve te veta personale dhe refuzonin traditat Kishtare. (*Shenim nga Klodi--mos valle ka edhe ne forum nga keta qe jane Deshmues-a te kesaj gjeje???). Kjo eshte nje teme perseritese ne shkrimet e Eterve. sipas Shen Athanasit, mohimi i i tradites Kishtare nga Arianet coi ne ndarjen e tyre dhe herezi:
"Apostolli i bekuar i pohon korintianeve, sepse thote, 'se me kujtoni ne te gjitha gjerat, dhe mbani traditat, sikunder jua dhashe' (1Kor 11:2); por ata, duke reklamuar pikepamjet e tilla te paraardhesve te tyre, do te kene guximin tu thone te kunderten grigjave te tyre: 'Ne ju levdojme qe nuk kujtoni eterit tuaj, por me teper, kur ju nuk u permbaheni traditave te tyre.' Dhe lere kur vazhdojne te akuzojne lindjen e tyre ogurzeze, kur thone: 'Ne s'kemi dale prej njerezve fetare, por atyre heretike.' Sepse nje gjuhe e tille, sic e thashe me pare eshte e vazhdueshme tek ata qe flaken tutje famen e eterve te dhe shpetimin e tyre per Arianizmin, dhe nuk i frikesohen fjaleve te proverbit hyjnor, 'ka nje brez qe mallkon eterit' (Proverbat 30:11), dhe rreziku i te qenit kundra ligjit si te tille. Me pas ata, prej zellit per herezine e tyre kane temperament te papermbajtur, por ti mos u turbullo prej saj, as mos e merr sulmin e tyre me te vertete. Sepse ata dalin prej njeri-tjetrit, dhe ndersa jane revoltuar kundra Eterve te tyre, nuk jane te nje mendje, por prallisin me ndryshime kontradiktore lloj llojesh."
Sinodi, 14
Vijon...
Krijoni Kontakt